Τρίτη 19 Μαΐου 2009

Γρίπη των χοίρων




Το πρώτο κρούσμα της νέας γρίπης γεγονός και στην Ελλάδα



Το πρώτο κρούσμα του ιού H1N1 (γρίπη των χοίρων) εντοπίστηκε και στην Ελλάδα, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας. Πρόκειται για έναν 19χρονο που επέστρεψε στη χώρα από τις ΗΠΑ και ο οποίος μετέβη στο Σισμανόγλειο.

Πρόκειται για 19χρονο ταξιδιώτη που επέστρεψε στη χώρα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο νεαρός εμφάνισε ύποπτα συμπτώματα και μετέβη στο νοσοκομείο για εξετάσεις.

Ο επικεφαλής λοιμωξιολόγος του ΚΕΕΛΠΝΟ, Σ.Τσιόδρας, είπε ότι ομάδα επιδημιολόγων βρίσκεται στο σπίτι του ασθενούς και διερευνά την πορεία του από τη Ν. Υόρκη στην Αθήνα.

Επιπλέον, ο κ. Παπαγεωργίου ανέφερε ότι είναι γνωστή η πτήση με την οποία ο ασθενής επέστρεψε στην Ελλάδα, και τόνισε ότι ακολουθούνται όλες οι προβλεπόμενες ενέργειες.

«Υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες για το ποιοι συνεπιβάτες πρέπει να εξεταστούν» πρόσθεσε και επεσήμανε πως τόσο κατά τη διάρκεια της πτήσης όσο και για ώρες μετά, δεν εμφανίστηκε καμία συμπτωματολογία.

Επίσης, ο κ. Παπαγεωργίου είπε ότι κατά την παρουσία του στο νοσοκομείο, ο ασθενής δεν ήλθε σε επαφή με άλλους, καθώς πήγε σε συγκεκριμένο ιατρείο όπου το προσωπικό έλαβε τα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας.

Το ιστορικό...

Αρχικά, ο υπουργός Υγείας Δημήτρης Αβραμόπουλος έκανε την εξής δήλωση:

«Ευρισκόμενος στη Γενεύη, στη Γενική Συνέλευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ενημερώθηκα πριν από λίγα λεπτά από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), ότι στο Ινστιτούτο ΠΑΣΤΕΡ εξετάζεται αυτή τη στιγμή και αναμένεται να επαληθευτεί με τον δεύτερο έλεγχο, ο εντοπισμός στη χώρα μας του πρώτου κρούσματος του νέου ιού της γρίπης Η1Ν1. Πρόκειται για Έλληνα υπήκοο που επέστρεψε στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ.

» Εφόσον υπάρξει και η τυπική επιβεβαίωση, σύμφωνα πάντα με τους διεθνείς κανονισμούς, θα εκδοθεί αναλυτική ανακοίνωση του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας και του ΚΕΕΛΠΝΟ.»

Ο υπουργός διαβεβαίωσε ότι έχουν ληφθεί όλα τα προληπτικά μέτρα, σύμφωνα με τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανονισμούς, ότι το ύποπτο περιστατικό βρίσκεται υπό πλήρη έλεγχο και προστασία και κανένας απολύτως φόβος υπάρχει για τη δημόσια υγεία των πολιτών.

Τελικά το απόγευμα της Δευτέρας δόθηκαν στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα και της δεύτερης εξέτασης, τα οποία επιβεβαίωσαν τα ευρήματα της πρώτης εξέτασης.

Έκτακτη σύσκεψη

Ο υπουργός επέστρεψε στην Αθήνα από τη Γενεύη και συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη στο υπουργείο το πρωί της Τρίτης.







Αθήνα


Να καθησυχάσουν και να ενημερώσουν τους πολίτες σε όλο τον κόσμο, σχετικά με τα αίτια της εμφάνισης της γρίπης των χοίρων, προσπαθούν οι ειδικοί. Ένα από τα στοιχεία που υπογραμμίζουν είναι ότι ο ιός δεν μεταδίδεται από την κατανάλωση χοιρινού κρέατος.

* Στην ειδική τηλεφωνική γραμμή επικοινωνίας (210-5212.054 και 210-5222.339) καλούνται να απευθύνονται οι πολίτες σε περίπτωση ύποπτου κρούσματος.

Το βασικό ερώτημα είναι κατά πόσον ο ιός που προκαλεί τη συγκεκριμένη ασθένεια, έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει την απειλή που εδώ και χρόνια φοβάται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Ακολουθούν μια σειρά από ερωτήσεις και απαντήσεις, με βάση τις μέχρι τώρα επιστημονικές γνώσεις για το νέο ιό, με βάση δημοσιεύματα του BBC, του New Scientist και του Live Science.

Τι είναι η γρίπη των χοίρων;

Μια αναπνευστική ασθένεια που πλήττει τα γουρούνια και προκαλείται από γρίπη τύπου Α. Είναι γνωστή από παλιά, περιοριζόταν στα κοπάδια των χοίρων και σπάνια ήταν θανατηφόρα. Συνήθως ξεσπά το φθινόπωρο και το χειμώνα, αλλά είναι παρούσα όλο τον χρόνο. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές της γρίπης των χοίρων και, όπως συμβαίνει με την ανθρώπινη γρίπη, ο τύπος της μόλυνσης συνεχώς μεταβάλλεται.

Πόσο επικίνδυνη είναι;

Στο Μεξικό τα πιθανά κρούσματα ανέρχονται σε περίπου 1.600 και οι θάνατοι στους 103. Αυτό σημαίνει ότι η θνησιμότητα από το νέο ιό είναι περίπου 6-7%, περίπου επταπλάσια της συνήθους, εποχιακής γρίπης. Πιο επικίνδυνη φαίνεται να είναι η μόλυνση από τη γρίπη των πτηνών, η οποία σκοτώνει γύρω στο 60% των θυμάτων της.

Μπορούν να την κολλήσουν οι άνθρωποι;

Κανονικά όχι, αν και σποραδικά αυτό έχει συμβεί, συνήθως σε όσους είχαν στενή επαφή με χοίρους. Σπανιότατα έχουν αναφερθεί περιστατικά που η γρίπη των χοίρων έχει περάσει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η γρίπη αυτή κολλά όπως η ανθρώπινη γρίπη, με το βήχα και το φτάρνισμα, μέσα από αερομεταφερόμενα υγρά σταγονίδια. Στο ξέσπασμα που τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι ξεκάθαρο ότι η γρίπη των χοίρων περνά από άνθρωπο σε άνθρωπο. Τα συμπτώματα δεν διαφέρουν από την κοινή ανθρώπινη γρίπη (πυρετός, πόνος στο σώμα και το λαιμό, κόπωση, βήχας κλπ.). Ένας ενήλικος μπορεί να εξαπλώσει τον ιό μια μέρα πριν και μέχρι επτά μέρες μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων, ενώ τα παιδιά πιθανώς για ακόμη περισσότερο χρόνο.

Ποιες είναι οι κατάλληλες προφυλάξεις;

Συχνό πλύσιμο χεριών με σαπούνι, αποφυγή επαφής των χεριών με τη μύτη και το στόμα, αποστάσεις ασφαλείας από αρρώστους, μάσκα προσώπου κλπ. 

Πρόκειται τώρα για ένα νέο άγνωστο είδος γρίπης των χοίρων;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει επιβεβαιώσει ότι, τουλάχιστον σε μερικές περιπτώσεις, έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη ενός άγνωστου μέχρι τώρα στελέχους Η1Ν1 της γρίπης τύπου Α. Το Η1Ν1 προκαλεί τα περιοδικά ξεσπάσματα της συνηθισμένης γρίπης στους ανθρώπους. Το νέο στέλεχος Η1Ν1 είναι διαφορετικό επειδή περιέχει ανάμικτο γενετικό υλικό, το οποίο βρίσκεται στα στελέχη του ιού που μολύνουν ανθρώπους, πουλιά και χοίρους. Οι ιοί γρίπης έχουν την ικανότητα να ανταλλάσσουν γενετικό υλικό και οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η νέα εκδοχή του Η1Ν1 προέκυψε, κάποια στιγμή, από την ανάμιξη διαφορετικών στελεχών του ιού (τα οποία συνήθως μολύνουν διαφορετικά είδη έμβιων οργανισμών), μέσα στον ίδιο χοίρο, που αποτέλεσε το 'εργαστήρι' για τη γενετική ανταλλαγή και τη δημιουργία του νέου στελέχους. Στην πραγματικότητα, ο νέος ιός δεν έχει ποτέ ανιχνευτεί αυτούσιος σε χοίρους στο παρελθόν, απλώς μια από τις πρωτεϊνες του είναι όμοια με τον ιό που συνήθως μολύνει τους χοίρους. 

Είναι ασφαλής η κατανάλωση χοιρινού κρέατος;

Δεν υπάρχει απόδειξη ότι η γρίπη των χοίρων μεταδίδεται τρώγοντας χοιρινό από μολυσμένα ζώα. Όμως είναι απαραίτητο το κρέας να είναι καλά μαγειρεμένο, σε θερμοκρασία τουλάχιστον 70 βαθμών κελσίου, ώστε να σκοτωθεί ο ιός αν υπάρχει.

Πόσο πρέπει να ανησυχούμε;

Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμα πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση, ούτε πόσο γρήγορα εξαπλώνεται η ασθένεια. Οι ενδείξεις είναι αντικρουόμενες (θανατηφόρες στο Μεξικό-ήπιες στις ΗΠΑ). Κάθε φορά που εμφανίζεται ένα νέο στέλεχος γρίπης (όπως φαίνεται πως συμβαίνει και τώρα), το οποίο έχει αποκτήσει την ικανότητα να 'πηδά' από άνθρωπο σε άνθρωπο, παρακολουθείται στενά από τους επιστήμονες και τις αρμόδιες αρχές υγείας μήπως έχει τη δυνατότητα να εξελιχτεί σε επιδημία ή και σε πανδημία. Η πανδημία της ισπανικής γρίπης το 1918 (που προκλήθηκε από μια μετάλλαξη του Η1Ν1) ήταν η πιο φονική της σύγχρονης εποχής, μόλυνε περίπου το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και σκότωσε πάνω από 50 εκατ. ανθρώπους, ιδίως νέους. Το 1957 η Ασιατική γρίπη (μια μετάλλαξη του ιού Η2Ν2 της ανθρώπινης γρίπης, σε συνδυασμό με μια μετάλλαξη της γρίπης των άγριων παπιών) σκότωσε 2 εκατ. άτομα, ιδίως ηλικιωμένους. Το 1968 μια μετάλλαξη γνωστή ως Η3Ν2, που ξεκίνησε από το Χονγκ Κονγκ, σκότωσε 1 εκατ. ανθρώπους παγκοσμίως, ιδίως άνω των 65 ετών. 

Για την νέα περίπτωση της γρίπης των χοίρων, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι είναι σοβαρή και ότι δυνητικά μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμια πανδημία. Τονίζει όμως ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να αξιολογηθεί σωστά η εξέλιξη της κατάστασης. Είναι ενθαρρυντικό ότι, αντίθετα με τα φονικά κρούσματα στο Μεξικό, σε άλλες χώρες (ιδίως τις ΗΠΑ που έχουν και τα περισσότερα λόγω γειτνίασης) τα συμπτώματα των ασθενών είναι πιο ήπια, γεγονός που ίσως σημαίνει ότι κάτι ασυνήθιστο συμβαίνει στο Μεξικό. Πιθανώς υπάρχει σε αυτή τη χώρα εν δράσει ένας δεύτερος άσχετος τοπικός ιός, που όμως δεν θα επηρεάσει τον υπόλοιπο κόσμο. Ένδειξη πάντως ότι κάτι ασυνήθιστο συμβαίνει, είναι ότι η νέα γρίπη των χοίρων πλήττει κυρίως νέους (που έχουν λιγότερα αντισώματα) και όχι ηλικιωμένους, όπως η συνήθης περιοδική γρίπη. 

Υπάρχει θεραπεία; 

Δύο συνήθη αντι-γριπικά φάρμακα φαίνεται να είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση των μέχρι τώρα περιστατικών, σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές. Επειδή όμως ο ιός μπορεί να αναπτύξει αντίσταση, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για πόσο καιρό τα φάρμακα αυτά θα είναι αποτελεσματικά. Είναι εξάλλου ακόμα αβέβαιο κατά πόσο μπορεί να είναι αποτελεσματικά τα αντι-γριπικά εμβόλια κατά του νέου στελέχους, το οποίο είναι γενετικά διαφορετικό από άλλα στελέχη γρίπης. Από την άλλη, δεν υπάρχουν αποθέματα εμβολίων για το νέο ιό. Αμερικανοί επιστήμονες ήδη ετοιμάζουν ένα νέο εμβόλιο, όμως θα πάρει χρόνο για να τελειοποιηθεί και για να παραχθεί σε αρκετές ποσότητες από τις φαρμακευτικές εταιρίες, ώστε να καλύψει την τεράστια παγκόσμια ζήτηση - αν χρειαστεί. Αν πάντως ο ιός εμφανίσει διαδοχικά κύματα έξαρσης και υποχώρησης, όπως σε προηγούμενες περιπτώσεις, τότε θα υπάρχει περισσότερος χρόνος προετοιμασίας. 

Έχει σχέση η γρίπη των πτηνών με τη γρίπη των χοίρων;

Το στέλεχος της γρίπης των πτηνών (Η5Ν1) που έχει προκαλέσει μερικούς θανάτους στην Ανατολική Ασία τα τελευταία χρόνια, αν και είναι επίσης γρίπη τύπου Α, είναι διαφορετικό από αυτό της γρίπης των χοίρων (Η1Ν1). Αν και οι επιστήμονες φοβούνται ότι η γρίπη των πτηνών έχει τη δυνατότητα πρόκλησης πανδημίας λόγω της ικανότητας ταχείας μετάλλαξης, μέχρι τώρα ουσιαστικά έχει παραμείνει ασθένεια των πουλιών και όσοι άνθρωποι έχουν κολλήσει, σχεδόν χωρίς εξαίρεση, εργάζονταν κοντά σε πουλερικά. Οι περιπτώσεις μόλυνσης των ανθρώπων μεταξύ τους από το Η5Ν1 είναι σπανιότατες προς το παρόν, συνεπώς δεν φαίνεται πως ακόμα η συγκεκριμένη γρίπη έχει αναπτύξει τη δυνατότητα εύκολης μετάδοσης μεταξύ ανθρώπων - κάτι που μένει να διαπιστωθεί τώρα κατά πόσο συμβαίνει και στην περίπτωση της γρίπης των χοίρων. 

Έχει σχέση η γρίπη των χοίρων ή των πτηνών με το κοινό κρυολόγημα;

Πολύ συχνά δημιουργείται σύγχυση, επειδή τόσο η γρίπη όσο και το κρυολόγημα προκαλούνται από ιούς που φέρνουν παρόμοια συμπτώματα, οπότε είναι σχεδόν αδύνατη η διάκρισή τους με βάση μόνο τα συμπτώματα. Πάντως η γρίπη έχει πιο έντονα συμπτώματα (ιδίως πυρετό και αίσθημα εξάντλησης) και κυρίως μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερες επιπλοκές.

Μπορεί η γρίπη των χοίρων να φθάσει σε οποιαδήποτε χώρα;

Οι Αρχές πολλών χωρών (και στην Ελλάδα) ήδη παίρνουν προληπτικά μέτρα. Από τη στιγμή που τα ταξίδια είναι πια τόσο διαδεδομένα, είναι πιθανό ένας φορέας να τη μεταφέρει σε άλλη χώρα. Ο βαθμός επικινδυνότητας εξαρτάται από το τόσα εύκολα ο ιός μεταδίδεται σε άλλο άνθρωπο - κάτι που οι επιστήμονες ερευνούν. Τα συμπτώματα χρειάζεται μερικές μέρες για να εκδηλωθούν και στο μεταξύ ο ιός μπορεί να έχει εξαπλωθεί πριν την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων. 

Μπορεί τελικά να υπάρξει κάποια στιγμή πανδημία;

Κάθε νέος ιός που μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων προκαλεί τέτοιο φόβο, επειδή το ανοσοποιητικό σώμα των ανθρώπων δεν έχει κατάλληλα αντισώματα. Οι περισσότερες χώρες έχουν στα συρτάρια τους σχέδια για μια τέτοια περίπτωση, που περιλαμβάνουν φάρμακα, εμβόλια και μέτρα απομόνωσης των φορέων - κάτι που ήδη κάνει το Μεξικό, απαγορεύοντας τις δημόσιες συγκεντρώσεις, κλείνοντας τα σχολεία κ.α.



Συναγερμός έχει σημάνει σε όλο τον κόσμο για τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού της γρίπης των χοίρων, που ήδη έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 100 ανθρώπους.

Σε αυξημένη επιφυλακή βρίσκονται οι ελληνικές αρχές, διαβεβαιώνοντας ότι έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και πως υπάρχουν διαθέσιμα τα απαραίτητα αντι-ιικά φάρμακα. Σύσκεψη πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Υγείας υπό τον Δημήτρη Αβραμόπουλο.

Στον Διεθνή Αερολιμένα «Ελ.Βενιζέλος» θα υπάρχει ειδικός λοιμωξιολόγος, ενώ σε επιφυλακή βρίσκεται θάλαμος αρνητικής πίεσης στο «Σισμανόγλειο» (οι θάλαμοι αυτοί εμποδίζουν τη διαρροή του ιού στο περιβάλλον).

Στη Θεσσαλονίκη, μέτρα αναμένεται να ληφθούν στο Αεροδρόμιο «Μακεδονία», ενώ σε πέντε νοσοκομεία της πόλης υπάρχουν θάλαμοθ αρνητικής πίεσης (ΑΧΕΠΑ, Παπανικολάου, Παπαγεωργίου, Ιπποκράτειο, Αγ. Παύλος).

Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν απευθείας πτήσεις από τις προσβεβλημένες αμερικανικές περιοχές προς Αθήνα, το αεροδρόμιο θα συνεργαστεί με τις αεροπορικές εταιρείες για να εντοπίζει τους ταξιδιώτες που ταξιδεύουν από αυτές τις περιοχές μέσω ενδιάμεσων σταθμών.

Από τη Δευτέρα αναμένεται επίσης να αρχίσει η διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων με επιστημονικές οδηγίες για ταξιδιώτες προς τις χώρες με κρούσματα της γρίπης, στους οποίους ωστόσο συστήνεται να αναβάλουν το ταξίδι τους.

Στην ειδική τηλεφωνική γραμμή επικοινωνίας (210-5212.054 και 210-5222.339) καλούνται να απευθύνονται οι πολίτες σε περίπτωση ύποπτου κρούσματος.

Tα όπλα που έχουν οι γιατροί είναι τα ήδη υπάρχοντα αντιιικά φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν ευρέως όταν ξέσπασε η γρίπη των πτηνών.

«Το συχνό πλύσιμο των χεριών με απολυμαντικό που έχει ως βάση την αλκοόλη, η αποφυγή κλειστών χώρων και βέβαια η απομάκρυνση από τις περιοχές όπου υπάρχουν εκτροφεία χοίρων είναι μερικές από τους συμβουλές που δίνουμε στους ταξιδιώτες που πρόκειται να αναχωρήσουν προς εκείνες τις χώρες που χαρακτηρίζονται υψηλού κινδύνου» λέει ο πρόεδρος της Έκτακτης Επιτροπής Πανδημίας Γρίπης Πάνος Ευσταθίου